Esthetische transitie

Hilde Oosterhuis / Fine Art, ArtEZ Arnhem

Voor haar project in ArTechLab onderzocht Hilde Oosterhuis de overgang die plaatsvindt wanneer je een tekening onder het wateroppervlak houdt. Door deze overgang in een gecontroleerde omgeving continu te laten plaatsvinden, hoopte ze meer inzicht en controle te krijgen over dit fragiele, organische proces.

In haar vooronderzoek heeft ze verschillende dimensies van de tekening onderzocht, waarbij ze uiteenlopende vragen stelde zoals: “Waar ligt de grens tussen een tekening in reliëf, en een 3D object?” en “Kan een tekening ook alleen uit schaduw bestaan?”. In dit onderzoek greep uiteindelijk één waarneming haar het meeste, namelijk die van inkt in water. Om meer inzicht te krijgen in dit gegeven, heeft ze door middel van methodisch onderzoek verschillende soorten inkt en papier getest om te zien welke combinaties de meeste inkt afgaven en werveling veroorzaakten. Vervolgens lag er de taak om dit proces continu te laten zien. Hiervoor werd een machine ontwikkeld, opgebouwd uit onder andere oude ruitenwissermotoren en onderdelen van printers. Ondanks dat deze machine allereerst vanuit technisch perspectief gebouwd is, is deze uiteindelijk net zo zeer een onderdeel van het beeld geworden als de organische inkt transitie. Gezamenlijk maken ze het mogelijk om een vluchtig schouwspel aandachtig te kunnen bekijken.

Het eindresultaat! Deze constructie is in feite mijn vierde versie van de machine, en is zeer waarschijnlijk nog niet de laatste.

Deze versie wordt met de hand aangedreven. De inkt komt via een infuus in de inktverdeler, in deze verdeler zoeken de druppels inkt hun weg en vormen een tekening op het droge textiel. Vervolgens wordt de textiel door de bak water getransporteerd, en laat de inkt in zwierige vormen los en lost langzaam op in het water.

Hier bedien ik de machine. Handmatig draaien van de wringer doet de rol textiel rondgaan, waarbij de transitie tot stand wordt gebracht. De inktverdeler is hier goed te zien. Het is gemaakt van drie lagen plexiglas, uitgesneden met de lazercutmachine. De inkt loopt over de driehoekjes, en zo is er elke keer een 50%/50% kans welke kant de druppel kiest. Er een constante willekeurige verdeling van de inkt. Dit vervangt de handgemaakte tekening: nu wordt er een tekening gemaakt dankzij techniek en kansverdeling.

Dit is een foto van de bewegende inkt in een aquarium. Het kan me blijven fascineren.

Dit is de derde versie van de machine. Met behulp van printeronderdelen wordt de rol textiel verplaatst. Helaas bleken de printermotors helaas niet sterk genoeg: zodra een bak water in deze kringloop werd toegevoegd, en het textiel nat werd, liepen de motors vast.

Dit is de tweede versie van de machine. Dankzij één van mijn leraren kreeg ik een rol textiel in handen. Dit bleek veel beter te werken dan papier. Met een stappenmotor en één as wordt het textiel via een tafel getransporteerd. Hierbij bleek de kringloop echter lastig te beheersen, en de as functioneerde niet goed.

Dit is de eerste versie van de machine. Via een touw, gespannen tussen twee ronddraaiende schijven, werd het papier vervoerd. Een nadeel aan deze versie was dat de inkt aan het papier toevoegen lastig ging: er was maar een klein moment dat de papiertjes zich in horizontale stand bevonden, en het gehele systeem was erg onstabiel. Met papier werken bleek erg lastig, alleen dik aquarelpapier kon goed omgaan met herhaaldelijk nat worden, maar het hield de inkt niet vast zoals ik dat graag wilde.

Dit is een voorbeeld van de vele papier- en inkttestjes die ik gedaan heb in de eerste fase van het onderzoek. Uit deze test kwam zwarte vulpeninkt as de grote winnaar: deze inkt is opgebouwd uit verschillende kleuren, die na het mengen met water opdrogen in een breed scala van kleurtinten. Ook liet deze inkt gemakkelijk los van het papier, waardoor je al snel de bewegende inkt in het water zag.

Aangezien er methodisch onderzoek gedaan moest worden, heb ik alle inkt en papier geïndexeerd en gefotografeerd! Het viel niet mee, maar het was wel erg leerzaam.

Dit is de allereerste ontwerp tekening die ik gemaakt heb van de machine. Aangezien ik niet heel technisch ben ingesteld, bleek de realisatie een stuk lastiger dan verwacht!

Er was sprake van drie onderzoeksgebieden: hoe de inkt op het papier kwam, welke inkt en papier dit moesten zijn, en hoe de machine zou werken.

De transitie in water greep mijn aandacht het meest. De volgende stap was om dit gegeven te combineren met techniek. Mijn doel werd om een machine te bouwen die dit fragiele proces in een constante kringloop kon herhalen.